ひめしだ (姫しだ)

学名  Thelypteris palustris (Lastrea thelypteris)
日本名  ヒメシダ
科名(日本名)  ヒメシダ科
  日本語別名  ショリマ
漢名  沼澤蕨(ショウタクケツ,zhăozéjué)
科名(漢名)  金星蕨(キンセイケツ,jīnxīngjué)科
  漢語別名  
英名  
2008/06/28 入間市宮寺

 ヒメシダ科 Thelypteridaceae(金星蕨 jīnxīngjué 科)には、世界に3(-26)種 約950種がある。

  ヒメワラビ属 Macrothelypteris(針毛蕨屬) 
  ミヤマワラビ属 Phegopteris(卵果蕨屬) 
  ヒメシダ属 Thelypteris(沼澤蕨屬) 
   
 ヒメシダ属 Thelypteris(沼澤蕨 zhăozéjué 屬)には、約910種がある。

  ホシダ T. acuminata(Cyclosorus acuminatus, Christella acuminata;小毛蕨・漸尖毛蕨)
  オオハシゴシダ T. angulariloba(Lastrea angulariloba,Coryphopteris angulariloba,
         Parathelypteris angulariloba;鈍頭金星蕨・鈍角金星蕨)
  コハシゴシダ T. angustifrons(Lastrea miqueliana,L.glanduligera
        var. hyalostegia,T.glanduligera var. elatior, Parathelypteris
         angustifrons;狹葉金星蕨)
  ハイミミガタシダ T. aurita(Phegopteris aurita,Pseudophegopteris aurita;耳状紫柄蕨)
  ホソバショリマ T. beddomei(Lastrea beddomei,Parathelypteris beddomei;
        縮羽金星蕨・長根金星蕨)
  オオホシダ
(サキミノホシダ) T. boninensis(Christella boninensis, Cyclosorus extensus)
  タチヒメワラビ T. bukoensis(Phegopteris bykoensis,Pseudophegopteris bukoensis)
  タイワンハシゴシダ T. castanea(Parathelypteris castanea;栗柄金星蕨・臺灣金星蕨)
  ヒメハシゴシダ T. cystopteroides(Lastrea cystopteroides, Parathelypteris
         cystopteroides;馬蹄金星蕨)
  ゲジゲジシダ T. decursive-pinnata(Phegopteris decursive-pinnata;延羽卵果蕨・
        短柄卵果蕨・延羽針毛蕨)
  イヌケホシダ T. dentata(Cyclosorus dentatus, Christella dentata;野小毛蕨・
        箆子舒筋草・舒筋草)
  アミシダモドキ T. dictyoclinoides(Stegnogramma dictyoclinoides;溪邊蕨・屛邊溪邊蕨)
  タイヨウシダ T. erubescens(Lastrea erubescens, Glaphyropteridopsis erubescens;
        方桿蕨)
  T. esquirolii
    オオイブキシダ var. esquirolii(Pseudocyclosorus esquirolii;西南假毛蕨)
    イブキシダ var. glabrata(Lastrea subochthodes, Pseudocyclosorus subochthodes;
        普通假毛蕨・假毛蕨)
  トサノミゾシダモドキ T. flexilis(Cyclogramma flexilis;小葉鈎毛蕨)
  ハシゴシダ T. glanduligera(Lastrea glanduligera, Parathelypteris glanduligera;
        金星蕨・腺毛金星蕨・蜜腺金星蕨・水蕨菜)葉を薬用
  シマヤワラシダ T. gracilescens(Lastrea graciliscens, Metathelypteris
         gracilescens;光葉凸軸蕨)
  T. griffithii(Stegnogramma griffithii)
    オオアミシダ var. griffithii(聖蕨)
    アミシダ var. wilfordii(S.wilfordii;威氏聖蕨)
  T. gymnocarpa(Sregnogramma gymnocarpa)
    subsp. gymnocarpa(呂宋茯蕨)
    ヒメミゾシダ subsp. amabilis(Leptogramma amabilis;琉球茯蕨)
  ヨコグラヒメワラビ T. hattorii(Lastrea hattorii, Metathelypteris hattorii;
        林下凸軸蕨)
  テツホシダ T. interrupta(Cyclosorus gongylodes;毛蕨)
  ハリガネワラビ T. japonica(Lastrea japonica, Parathelypteris japonica;
        栗柄金星蕨・光脚金星蕨)
  ヤワラシダ T. laxa(Lastrea laxa,Metathelypteris laxa;疎羽凸軸蕨・柔葉凸軸蕨・凸軸蕨)
  オオコウモリシダ T. liukiuensis(Abacopteris liukiuensis, Pronephrium liukiuense,
         P.ramsii;頂芽新月蕨)
  ムニンヒメワラビ T. ogasawarensis(Macrothelypteris ogasawarensis)
  T. oligophlebia(Macrpthelypteris oligophlebia;針毛蕨)
  ミゾシダモドキ T. omeiensis(Cyclogramma omeiensis, C.leveillei;峨嵋鈎毛蕨・
        狹基鈎毛蕨)
  ヒメシダ
(ショリマ) T. palustris(Lastrea palustris;沼澤蕨)
  ケホシダ T. parasitica(Cyclosorus parasiticus, Christella parasitica;
        密毛小毛蕨・華南毛蕨)
  ミヤマワラビ T. phegopteris(Lastrea phegopteris, Phegopteris polypodioides;
        卵果蕨・長柄卵果蕨)
  ミゾシダ T. pozoi(Stenogramma pozoi)
    ミゾシダ subsp. mollissima(T. molissima, Lastrea totta;毛葉茯蕨)
    subsp. pozoi
スペイン・フランス産
  オオバショリマ T. quelpaertensis(Lastrea quelpaertensis, Oreopteris
         quelpaertensis;亞洲假鱗毛蕨)
  ヒトツバコウモリシダ T. simplex(Abacopteris simplex, Pronephrium simplex;
        單葉新月蕨)
  ミミガタシダ T. subaurita(Phegopteris subaurita,Pseudophegopteris subaurita;
        光嚢紫柄蕨・假耳状紫柄蕨)
  クシノハシダ T. subpubescens
  コバザケシダ T. taiwanensis(Cyclosorus taiwanensis. Sphaerostephanos taiwanensis;
        臺灣圓腺蕨)
  T. torresiana(Macrothelypteris torresiana)
    アラゲヒメワラビ var. torresiana(Lastrea tenericaulis, Macrothelypteris
         torresiana;普通針毛蕨・大金星蕨)
    ヒメワラビ var. calvata(Lastrea oligophlebia var. elegans;針毛蕨)
  ホウライミゾシダ T. tottoides(Stegnogramma tottoides;尾葉茯蕨)
  コウモリシダ T. triphylla(Abacopteris triphylla, Pronephrium triphyllum;
        三葉新月蕨・三羽新月蕨・三枝標)
  ナタギリシダ T. truncata(Cyclosorus truncatus, Pneumatopteris truncata;
        載裂毛蕨・稀毛蕨・載片毛蕨)
  タイワンハリガネワラビ T. uraiensis(Lastrea uraiensis,Metathelypteris uraiensis;
        毛柄凸軸蕨・烏來凸軸蕨)
  ミドリヒメワラビ T. viridifrons(Lastrea viridifrons,Macrothelypteris viridifrons;
        假普通針毛蕨) 
   
 シダ植物については、しだを見よ。
 ショリマ・ショルマ・ショロマ・ソロマなどは、いずれもアイヌ名とその転訛。ある種のシダの仲間を呼ぶ。バチラー『アイヌ英和辞典』によるとソロマはクサソテツという(以上、武田久吉『民俗と植物』)
 北海道・本州・四国・九州から、広く世界の温帯に分布。
 

跡見群芳譜 Top ↑Page Top
Copyright (C) 2006- SHIMADA Hidemasa.  All Rights reserved.
クサコアカソウ シュロソウ スハマソウ イワチドリ チダケサシ 跡見群芳譜トップ 野草譜index